GÀ LÔI LAM ĐUÔI TRẮNG
“ Con gà cục tác lá chanh
Con lợn ủn ỉn mua hành cho tôi”
Chắc hẳn ai cũng từng nghe qua câu ca dao này rồi phải không nhỉ? Một câu ca dao thể hiện nghệ thuật ẩm thực của nước nhà, rằng thịt gà phải có lá chanh, thịt lợn thì đi đôi với hành. Đã từ lâu, gà thường được biết tới như 1 món ăn không thể thiếu trong ngày tết, hoặc là 1 loài vật đẻ trứng kiếm tiền, hay đơn giản là loài vật có tác dụng báo sáng. Thế nhưng, có lẽ ít người biết có loại gà được cho vào sách đỏ. Đó chính là gà lôi lam đuôi trắng- loại gà chỉ có ở Việt Nam
1. Giới thiệu
Gà lôi lam đuôi trắng thuộc họ gà lôi, được phát hiện năm 1964 và được đặt tên khoa học chính thức vào năm 1975 - Lophura hatinhensis; động vật đặc hữu ở miền Trung Việt Nam. Giống gà này sống ở tập trung xung quanh khu vực Khu bảo tồn thiên nhiên Kẻ Gỗ ở tỉnh Hà Tĩnh và tỉnh Quảng Bình.
Loài gà này thường sinh sống tại các sườn đồi thấp và các thung lũng ven suối có độ cao khoảng 50 - 200m trong các khu rừng nguyên sinh và thứ sinh, ở những nơi tán rừng ẩm, có nhiều cây cọ, mây, song và tre nứa nhỏ.
Gà lôi lam đuôi trắng có dáng hình điệu đà và bộ lông rất đẹp. Gà đực trưởng thành có mào lông ở đỉnh đầu màu trắng với mút lông đen; đầu, cổ ngực và trên đuôi đen có ánh tím thẫm; lông cánh đen, bao cánh đen có ánh xanh. Gà cái trưởng thành có thân hình nhỏ hơn con đực và bộ lông thường có màu hung nâu sẫm, chân và da mặt màu đỏ, mỏ sừng màu đen.
Tuy đây là giống gà quý hiếm nhưng cách nuôi khá đơn giản, giống như cách nuôi những loài gà thông thường.
2. Thực trạng
Loài Gà lôi lam mào trắng tại thời điểm năm 2021 được đánh giá là loài cực kỳ nguy cấp, do bị săn bắn, mất môi trường vì nạn phá rừng và vì hóa chất khai quang từ thời chiến tranh Việt Nam. Vì vậy, gà lôi lam đuôi trắng đã được đưa vào Sách Đỏ Việt Nam (1992, 2000), IUCN (1996, 2000), Nghị định 18/HĐBT (1992) và Nghị định 48/ NĐ-CP (2002); Sách Đỏ Châu Á (2001); Danh sách các loài động vật, thực vật hoang dã quy định trong các phụ lục của công ước CITES; Khu Bảo tồn thiên nhiên Kẻ Gỗ (1996) nhằm bảo tồn giống gà lôi lam đuôi trắng.
3. Giải pháp
Về giá trị khoa học, gà lôi lam đuôi trắng là giống gà lôi duy nhất chỉ có ở Việt Nam tính đến nay. Vì thế, việc các cơ quan chức năng nghiên cứu nhân giống và bảo vệ giống gà này khỏi bị tuyệt chủng là điều rất cần thiết.
Có thể thấy, đây là loài gà vô cùng quý hiếm, làm nên nét đẹp và đặc trưng của động vật Việt Nam, rất cần được bảo tồn và giữ gìn. Vì thế, XA-nh cung cấp những thông tin này, mong có thể lan tỏa sự hiểu biết đến mọi người, để mọi người cùng nhau có ý thức hơn trong việc bảo tồn và nhân giống gà lôi lam đuôi trắng. Hãy phát hiện và ngăn chặn các hình thức săn bắt ở tất cả các khu vực thiên nhiên có gà lôi lam đuôi trắng sinh sống.
