HOẴNG NAM BỘ

   Hoẵng Nam bộ có tên khoa học là Muntiacus muntjak annamensis, là một phân loài của loài Mang đỏ (Muntiacus muntjak) phân bố tại Việt Nam ở các khu vực miền Đông Nam Việt và một số khu vực ở tỉnh Lâm Đồng. Chúng có khá nhiều tên gọi khác nhau tùy vào từng vùng miền địa phương khác nhau như mang, hoẵng, kỉ (tại miền Bắc); mển, mễn (ở miền Nam) hay con cả lẹp, con đỏ, con quảy, con quảy chà (là những con hoẵng có sừng dài).

​

        Hoẵng nam bộ thuộc họ hươu nai. Vẻ bề ngoài của chúng có sự tương đồng khá lớn đối với các loài hươu nai chúng ta thường thấy. Tuy nhiên, khác với thân hình có phần “đồ sộ” như các loài hươu nai khác, hoẵng Nam bộ có thân hình khá nhỏ, có lẽ chỉ tương đương với một con chó lớn mà thôi. Và bởi vì sở hữu kích thước như thế, chúng cũng chính là loài hươu nhỏ nhất trên thế giới. 

     Cơ thể hoẵng Nam bộ phủ màu đỏ nâu phần dưới đuôi màu trắng. Chúng có bộ lông màu vàng sẫm, có con lông màu vàng nâu bụng trắng giống như các phân loài hoẵng khác; chỉ khác các phân loài hoẵng vó đen và hoẵng vó vàng là bốn chân màu vàng, giữa hai móng guốc có vệt trắng rõ rệt cùng với cái đuôi ngắn cũn. Lông hoẵng vàng sậm mướt trên lưng, trắng dưới bụng và sau mông.  Con đực có sừng thẳng, nanh dài và dễ nhìn. Con cái không có sừng (nhưng có lông giống như sừng ở trên đỉnh đầu) và nanh của nó nhỏ và gần như nằm trọng trong môi dưới. Hoãng nam bộ còn có một “biệt danh” khác là “hươu sủa”. Biệt danh đáng yêu này bắt nguồn từ âm thanh báo động khi nó thấy kẻ săn mồi hoặc nhận thức được mối nguy hiểm. Tiếng kêu của nó khá giống với tiếng sủa của những con chó nhỏ mà có lẽ ai cũng từng nghe qua rồi.

​

     Hoẵng Nam bộ sinh sản khá ít, mỗi năm chỉ đẻ 1 lứa, mỗi lứa thường chỉ có một con non. Mọi người có thể bắt gặp chúng ở những cánh rừng thưa, rừng quanh nương rẫy, đồi cây, trảng cỏ cây bụi. Chúng ưa những chỗ quang đãng thoáng mát, khô ráo ven rừng và thường di chuyển liên tục, không hề có một “ngôi nhà” cố định. Loài này thường hay hoạt động ban đêm từ chập tối đến gần sáng. Đặc biệt, Hoẵng Nam bộ có “tính cách” khá giống những người hướng nội - chúng thích ở và thường sống một mình. Hoàn toàn khác các loài hươu nai khác thường sống theo bầy đàn. 

     Bên cạnh đó, giống với các loài khác thuộc họ hươu nai, hoẵng Nam bộ có một tốc độ đáng kinh ngạc so với thân hình nhỏ bé của chúng. Bốn chân với khả năng chạy xa cực nhanh chính là một trong những món “vũ khí” của chúng khi phải đối đầu với thú săn mồi và những người thợ săn khác.